De diaconie is in de Nederlandse protestantse kerken de rechtspersoon van een plaatselijke kerkelijke gemeente, die wordt bestuurd door het College van Diakenen. Dit College verschaft de diakenen van de, onder zijn bestuur, afzonderlijke wijkdiaconieën de middelen om hun ambt uit te oefenen, b.v. door behoeftigen financieel te ondersteunen. Het beheer van de diaconie is strikt gescheiden van het beheer van de kerk, het betreft twee verschillende rechtspersonen. De inkomsten van diaconieën bestaan doorgaans o.a. uit collectes tijdens de kerkdienst bestemd voor de diaconie. Het College van Diakenen is verantwoording verschuldigd aan de Algemene Kerkenraad voor wat betreft het werk van de wijkdiaconieën. In het verleden richtte de diaconie ‘armenhuizen’ in voor mensen die buiten hun schuld dakloos waren. (bron: Wikipedia)
In het kwartaalblad van de Historische Vereniging 1999, Jg 4, Nr 3 staat een artikel over dit gegeven.
Nog een interessant gegeven heb ik omtrent de Hitkamp (aan de overzijde van de Nieuwe Steeg). Daar ongeveer moet vroeger het ‘Armhuis’ van de diaconie gestaan hebben. De diaconie had dat laten bouwen in 1839. (?) Het waren vier woningen in één gebouw, waar de bedeelden van de diaconie gratis of tegen een zeer kleine vergoeding konden wonen. Op oude kaarten uit die tijd wordt ook aangegeven, dat in de buurt van dit ‘Armhuis’ heidevelden waren. Dit ‘Armhuis’ is tot 1916 in het bezit gebleven van de diaconie. Toen werd het verkocht voor f 816,10 aan een onbekende koper. In mijn kinderjaren stond daar nog steeds een groot, witgekalkt huis. Er woonden inderdaad enkele gezinnen in. Misschien was dat nog altijd het oorspronkelijke ‘Armhuis’ van de diaconie, dat de nieuwe eigenaar later weer wat had opgeknapt en verhuurd. Dat huis moet derhalve ook afgebroken en verdwenen zijn met de uitbreiding van de gemeente in de jaren zeventig 3).
(Hendrik Willem Rochefort, Graaf van Leersum en Zuilesteyn, is eigenaar van het perceel bouwland ten zuiden van dit erf. Mogelijk heeft hij grond en geld geschonken aan de diaconie voor de realisatie van het ‘armhuis’, een niet ongebruikelijke geste van de adel.
Het jaartal 1839 klopt niet met de gegevens uit de OAT’s)
Bezittingen van de Diaconie:
In Leersum heeft de Diaconie, halverwege de Nieuwe Steeg, een ‘armenhuis’ met een perceel bouwland van 0,7 hectare.
