Onderstaande kaart toont de Rijksstraatweg vanaf het centrum tot halverwege de grens met Amerongen. Op dit traject komen de Vredeoordlaan en de Boerenbuurt uit op de Rijksstraatweg.
Pastorie, huis
Kaartnr: 215
Rijksstraatweg bij huisnr. 58
Het pand is de hervormde pastorie, die oorspronkelijk omstreeks 1700 werd gebouwd en eigendom was van de heren van Zuylenstein. Eerst bij acte van dading, de dato 25 maart 1859, is de pastorie na geschillen over de eigendom, door vrouwe E.M. Child Villiers-van Reede Ginkel, overgedragen aan de kerkelijke gemeente. Omdat het gebouw dringend aan verbetering toe was, besloot men in 1861 tot sloop, waarna op dezelfde plaats een nieuwe pastorie werd gebouwd. Dit gebouw is in 1936 door de huidige pastorie vervangen en is daarmee dus de derde 2).
De herbouwde pastorie pastorie anno 1917.collectie Hans van Brenk
Huis en erf
Kaartnr: 220,219
Rijksstraatweg bij huisnr. 56
Het huis is afgebroken tussen 1890 en 1895 . In 1824 was het eigendom van Cornelis Jan van Nellesteijn 52).
Huis en erf
Kaartnr: 224
Rijksstraatweg bij huisnr. 48
Het huis is afgebroken tussen 1885 en 1890 52). In 1824 was het eigendom van Aalbert Verhagen, hij was Winkelier.
Villa Vredenoord, huis en plaats
Kaartnr: 233
Rijksstraatweg kruising Vredeoordlaan
Wie de opdracht gaven voor dit pand, daarover verschillen de meningen.
1: Volgens A. Versteegh lieten de broers Cornelis en Evert Versteegh op de hoek van de huidige Vredeoordlaan en de Rijksstraatweg een woning met veestallen bouwen die zij Vrede-oord noemden. De veestalling werd later omgebouwd tot woonvertrekken 4).
2: Deze villa werd rond 1826 gebouwd door de timmerman-aannemer C. Versteegh in opdracht van M.C. Versteegh van de boerderij Vreedendaal 1).
In 1824 was Maurits Gerard Versteegh, van beroep bouwman, de eigenaar 50).
Het huis werd in 1861 verkocht aan de heer Ant. Mol, doch werd steeds aan anderen verhuurd 2). De villa Vredeoord kreeg in de loop van de 19e eeuw de functie van pension en is vele jaren in exploitatie geweest door mevr. Van Gumster 4).
Pension Vredeoord in 1911. collectie Hans van Brenk
In het begin van de 20e eeuw werd het pand als woonhuis aangekocht door burgemeester H. Spruyt (burgemeester van 1877 tot 1913), die er toen al enige jaren als pensiongast in woonde. Na zijn huwelijk wenste hij over een eigen woning te beschikken en kocht hij de villa. Vanaf die tijd is het huis jarenlang als burgemeesterswoning in gebruik gebleven. De villa wordt in 1921 verkocht aan burgemeester jhr. H. van den Bosch (burgemeester van 1913 – 1944) 4). In dat laatste jaar verzette deze burgemeester zich tegen een maatregel van de Duitsers, die als represaillemaatregel het huis tot de grond toe lieten afbranden.
Het drama van 1944.
De Duitse Ortskommandant van Amerongen dwingt mijn vader om Amerongse burgers aan te wijzen die voor de Wehrmacht langs de wegen schuilgaten moeten graven om bij Geallieerde luchtaanvallen op Duitse troepen dekking te geven.
Mijn vader weigert. Hij wordt beschuldigd van sabotage, ontslagen als burgemeester en in de gevangenis gezet in Utrecht in de Gansstraat. Blijkbaar hebben trouwe vrienden iets ondernomen om hem vrij te krijgen, de ware toedracht is nog steeds onbekend. Hoe het zij, hij komt vrij en keert naar Leersum terug. Daar is intussen van alles aan de hand. De nieuwe NSB-burgemeester De Boer wordt door verzetsmensen opgepakt en vastgehouden op Valkenheide. De Duitsers zijn woedend en nemen wraak op mijn vader, die ze als een terrorist blijven beschouwen. Op 12 september 1944 kondigen ze aan ons huis in brand te steken. Mijn moeder krijgt een half uur de tijd om wat spullen bij elkaar te halen. Cors Blankestijn, de slager, die zojuist vlees afgeleverd, raadt mijn moeder aan zo veel mogelijk waardevol bezit door het raam naar buiten te werpen.
Op die manier heeft Geurtje van Appeldoorn nog een Franse klok in veiligheid weten te brengen.
Ikzelf, zestien jaar oud, bevind mij bij het postkantoor om een brief af te geven.
De heer Gerth rent op me af en raadt me aan onmiddellijk naar huis te gaan.
Toen ik thuiskwam bleek ons huis omsingeld door de Duitsers. Het brandt geheel af.
Waar nu het fietspad loopt, was in 1824 een pad, parallel aan de Rijksstraatweg. Het werd aangeduid als ‘Achter de Wal’. Er stonden in de vijftiger jaren wat armoedige woningen die later zijn afgebroken.
Huis van E. Lagerweij achter de Wal tegenover de kruising met de Boerenbuurt.
collectie Hans van Brenk
Huis en erf
Kaartnr: 235
Rijksstraatweg oostelijk van huisnr. 22
Het huis afgebroken tussen 1825 en 1830 52). In 1824 was het in bezit van Jacob van de Geer, van beroep bouwman 50).
Huis
Kaartnr: 265
Rijksstraatweg bij huisnr. 16
Het huis is afgebroken tussen 1830 en 1875 52). In 1824 was het eigendom van Dirk van ‘t Hondert, hij was timmerman 50).