Huis en erf
Kaartnr: 298, 299, 301, 304, 305
Rijksstraatweg oostenlijk van huisnr.7 en 9
In 1633 stond er op deze locatie al een schaapskooi (A) 60). Zie kaart rechts.
Verder op de kaart landgoed Zuylestein (B) en de Rijksstraatweg (C). Vermoedelijk is de latere boerderij tussen 1875 en 1880 herbouwd 52). In 1824 was de boerderij eigendom van Hendrik Willem Graaf van Rochefort en hoorde het bij landgoed Zuylestein 50).
In 1710 maakte D. Stoopendaal een pentekening van o.a. een schaapskooi zoals die ook weergegeven staat op bovenstaande kaart uit 1633.
De boerderij met voormalig bakhuis anno 2016. foto Arjan Griffioen
Landgoed Zuylestein
Bovenstaande kaart toont de verschillende gebouwen van het landgoed in 1824. Het kasteel 297, poortgebouwen en stallen 308, tuinhuisje 296, schuur 300 en vier hooibergen 302, 303, 306 en 307. Dat de heerlijkheid Zuylestein een belangrijk goed is, is te zien op o.a. de onderstaande kaart van Jacob Aertsz. Colon uit 1639. Er zijn veel pentekeningen gemaakt van het kasteel en is veel geschreven over dit oude en bijzondere landgoed. Hier een korte beschrijving door de loop der tijden.
In 1350 behoorde het huis toe aan Wouter van Zuylen, hij had in leen van de bisschop van Utrecht.
Diens zoon Johan staat in 1381 beschreven met ‘thuys met siinre hofstede, dat gheheten is Sulensteyne, dat ghelegen is in de kerspel Amerongen ten Nederenge’.
Tot 1520 was het in bezit van de Van Zuylens. Het slot was bescheiden van omvang. Het bezat behalve de hoofdverdieping een kelderruimte, nog twee verdiepingen en een zolder. Het aspect van het huis werd voornamelijk bepaald door een vierkante toren van zeven verdiepingen, gedekt door een peervormige spits.
Tot 1630 wisselt het regelmatig van eigenaar en komt tenslotte in bezit van prins Frederik Hendrik voor de somma van fl 35000.-. Hoewel hij er zelden vertoefde, laat hij het jachtslot op onbekrompen wijze uitbreiden en inrichten. In 1633 maakt Hendrik Verstralen een kaart van de bezittingen van de heerlijkheid.
De bloeitijd van het landgoed begint in 1640 als zijn bastaardzoon Frederik het geschonken krijgt. Het huis wordt verfraaid en de tuinen verder aangelegd.
Zijn zoon Willem, de graaf van Rochefort liet het interieur verfraaien. Zijn bloedverwant prins Willem III van Oranje vertoefde regelmatig op Zuylestein (zie ook ‘King William’ de herberg naast de kerk in Leersum).
In 1830 sterft Willem Hendrik van Nassau, vijfde graaf Rochefort, kinderloos.
Hij was het wiens bezittingen beschreven staan in de OAT’s die horen bij de Minuutplans, de eerste kadasterkaart.
Willem Hendrik heeft eind 18e eeuw het huis regelmatig zomers verhuurd aan Cornelis Jan van Nellesteyn. Het beviel hem zo goed dat hij in 1792 besloot kasteel Broekhuizen te kopen.
Na de dood van Willem Hendrik komt het landgoed in handen van de heren van Amerongen. Het huis raakt in verval om dat de eigenaren veelal in Engeland wonen. In 1839 wordt het enigszins gerestaureerd en daarna verhuurd.
De laatste huurder was Ph. van Alfen. In 1945 wordt het huis door de Engelsen gebombardeerd en brand het volledig af. Voor een uitvoerige beschrijving verwijs ik naar de website van EBIDAT. Deze website behandelt de meeste kastelen en landgoederen van Europa.
In 1983 wordt er op dezelfde plek een landhuis gebouwd
Pentekening van J. Rotgans 1910